تیشه داری آجر

تیشه داری آجر

تیشه داری آجر یعنی صیقل دادن و تراش آجر. برای آجر کاری هایی که به عنوان نماهای مختلف به کار می رود با تراش آجر و گونیا کردن و همسطح نمودن که اصطلاحا کشو کردن نامیده می شود، آجر ها به اشکال دلخواه تراشیده شده و در فرم های ساده و تزئینی به کار میرود.

 قدمت تیشه داری از دوران سلجوقی بوده و در زمان صفویه به تکامل رسیده است. امروزه جهت آجر کاری های پنج و چهار یا سه سانتی از تیشه داری نیز استفاده می شود. به طوری که با استفاده از این روش زیباترین انواع آجر کاری های روز و خصوصا گلچین های آجری به وسیله سازندگان به وجود می آید.

آنچه در این مقاله می خوانید :

ابزار تیشه داری

۱.تیشه دو سر

این تیشه در اندازه های بزرگ و متوسط از جنس فولاد خشکه ساخته شده است. این تیشه اصطلاحا فاقد چنگ بوده و دو سر در راستای یکدیگر می باشد. دسته آن کوتاه و با تیشه، زاویه ۹۰ درجه درست می کند. تیشه دو سر بایستی همیشه تیز و تیزی هر سر از دو طرف به صورت پخ می باشد.

تیشه داران هر روز دوبار صبح و ظهر تیشه را به وسیله سنگ ساب تخت تیز می کنند. به طوری که تیزی آن پشت ناخن را بگیرد. معمولا یک تا دو هفته یک بار نسبت به کاری که از تیشه گرفته می شود. آن را آهنگری کرده و دو سر اصطلاحا کشیده و آب سبز و بنفش می دهند تیشه را اصطلاحا چاق می کنند.

باید توجه شود نوک تیشه به سنگ و اجسام سخت اصابت نکرده زیرا نوک تیشه پریده و بایستی مجددا آهنگری شود.

۲.سنگ ساب

سنگ ساب از نوع سنگ های طبیعی سخت و نیمه سخت که در اثر حرکت و عبور تیشه خود آن سایش یافته و گود و نازک می گردد، استفاده می شود.

اندازه این سنگ باید در حدی باشد که حرکت تیشه در طول زیادی انجام شود که اگر این طول در حدود ۴۰ یا ۵۰ سانتیمتر و عرض سنگ ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر باشد که بتوان حرکت چرخشی در تیز کردن تیشه به وجود آورد اندازه مطلوب خواهد بود. تیز کردن تیشه با خواب تیشه در حدود ۱۵ درجه بر سطح سنگ و ریختن آب بر سطح سنگ و حرکات منظم و با فشار انجام می گیرد.

سنگ ساب تیشه داری آجر

۳.قالب کشو

قالب کشو از دو قطعه چوب تخت و به شکل ساده و نسبت به ضخامت آجر به یکدیگر متصل شده اند و معمولا طول آن ۲۰ سانتی متر می باشد. از این قالب جهت یک اندازه کردن آجر و یا یکنواخت کردن بروکله آجر استفاده می شود.

🔔 حتما بخوانید: آجر کاری تزئینی و انواع آن

۴.سنگ تیشه

امروزه از وجود نبشی و یا تسمه قطور که معمولا از فنر های تخت به طول ۲۰ و عرض ۶ و ضخامت ۱ سانتی متر استفاده می شود. سنگ تیشه دارای ارتفاع ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر بوده که تیشه دار بتواند به راحتی آجر را بتراشد. این وسیله سبب می شود که تیشه دار کمر خود را خم نسازد. در بعضی موارد از نبشی شاخک شده به جای فنر استفاده می شود که در دو صورت فنر در اندود گچ یا بتن کار گذارده می شود. در بلوک مذکور جای نشست آجر نیز پیش بینی شده است.

بدیهی است در مواردی از بلوک های بتنی می توان به عنوان سنگ تیشه استفاده کرد. امروزه سنگ و تیشه در ارتفاعی بلند به وجود می آید. در این روش کارگر در سکویی مانند صندلی نشسته و بر سنگ و تیشه بلند مسلط شده و عمل تیشه داری و تراش آجر به راحتی انجام می گیرد. این روش در سلامتی استاد کار تیشه دار موثر خواهد بود.

🧱 قیمت به روز آجر اصفهان و سفال اصفهان (09134055216)

آجر و سفال اصفهان به علت استفاده از خاک با مشخصات کیفی بالا، جزء بهترین آجر و سفال های کشور هستند که در کلیه پروژه های ساختمانی، سوله ها و ... قابل استفاده بوده که علاوه بر مشخصات فیزیکی، مشخصات ظاهری بسیار مناسبی برای نماسازی دارند.

۵.گونیا

این وسیله جهت دو نبش کردن اجزای آجر به کار می رود. در مواردی آجر دارای «رفتی» است که مقدار رفتی با تیشه گرفته می شود و به وسیله گونیا کنترل می شود. این گونیا معمولا چوبی بوده و اندازه یک ضلع آن ۲۰ و ضلع دیگر ۱۵ سانتی متر می باشد.

۶.خط کش

سر میخ بلند پخ شده و کاملا تیز می گردد و به وسیله آن خط کشی روی ضلع آجر که باید تراشیده شود انجام میشود. در مواردی از میخ نوک تیز و در برخی موارد از مداد نیز استفاده می شود.

۷.سنگ سمباده دستی

آجر تراشیده شده به وسیله سنگ سمباده هم سطح شده و پلیسه ها و زائده هایی که از تیشه باقی مانده به وسیله سنگ سمباده گرفته می شود و به طور کلی با تسطیح کامل، آجر صاف و هموار می گردد.

🔔 حتما بخوانید: سقف های آجری و انواع آن

۸.ماشین گندگی آجر

امروزه تراش آجر و یک ضخامت کردن آن برابر اندازه های دلخواه به وسیله دستگاه نیز انجام می گیرد که در تسریع کار و صرف هزینه زیاد و به خصوص وقت بسیار موثر می باشد. کار این ماشین مانند دستگاه گندگی چوب می باشد. قابل ذکر است که بسیاری از کارها و تراش قطعات فقط به وسیله تیشه داری ممکن می شود که در نتیجه کار های ارزشمند آجری به وجود می آید.

آجر هایی که جهت تراش و تیشه داری به کار می روند باید ملایم و تیشه خوار و از نوع آجر های سفید قزاقی باشند.

تیشه داری آجر چیست؟

اجرای تیشه داری

پس از کشو کردن آجر و خط کشی بغل کشو چوبی بر سطح آجر اصطلاحا آجر «لب» گرفته می شود. (لبه تیشه به صورت مایل خط اضافی را می گیرد.) سپس اصطلاحا گل زیر خط برداشته میشود. مشخص است که عمل تراش اگر به صورت مایل از یک طرف انجام شود خطر شکستن آجر پیش نیامده و معمولا ضخامت آجر با رعایت چند میلیمتر سر و ته باریک انجام می گیرد تا نشست ملات در اجزا و رج ها بهتر به وجود آید. مگر در آجر های نبش که ضخامت آجر کاملا رعایت شده و سطوح زیرین و رویی از کلفتی آجر گونیا میشود. به طوری که اشاره شد پس از تراش آجر سطوح مورد نظر به وسیله سنگ سمباده دستی هموار می گردد.

🔔 حتما بخوانید: آجر عراقی چیست؟

گونیا سازی دو بر آجر

دو بر آجر با گونیا کنترل شده و سپس با تیشه اضافه برجستگی های آجر که اصطلاحا قوزی آجر گفته می شود با تیشه دو سر تراشیده می شود. بعد از آن مجددا دو نبش و سطوح مورد نظر که تراش گرفته است اصطلاحا گونیا شده است. پس از اصلاح و تسطیح کامل آجر یا نیمه دو بر آجر تراشیده شده و یا کل جوانب با سمباده کشی کاملا هموار و مسطح و یکنواخت می شود. سپس عمل آبساب کردن آجر تراشیده شده انجام می گیرد.

آبساب کردن آجر تراش

ابتدا آجر های تراشیده شده کاملا آبخوار می گردد و به وسیله کلوک و یا نیمه آجر آبخوار شده و یا با سنگ سمباده و با پاشیدن گرد آجر الک شده کرمو های آجر همراه با پر شدن آنها به وسیله آبساب کردن انجام می گیرد و سطحی کاملا صاف با لبه های تند و تیز به وجود می آید.

باید توجه داشت چنانچه خمیر سفت از گرد آجر تهیه شود و برای پرکردن سوراخ های به اصطلاح کرموی آجر به کار رود خطر خالی شدن سوراخ های اجر که آبساب می شوند پیش نخواهد آمد. خصوصا اینکه گرد آجر با گرد سریش مخلوط شده و سپس برای پر کردن کرموهای آجر به شکل خمیر مصرف می شود.

همچنین باید دقت کرد که قطعات آبساب شده که دارای رطوبت بوده به کار می روند. زیرا اگر قطعه آبساب شده خشک شود جهت اتصال اصولی قطعات با ملات بایستی مجددا آبخوار گردند.

0 پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟
خیالتان راحت باشد :)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

پنج × 4 =